แมวถ่ายเป็นเลือด เสี่ยงเป็นโรคอะไรและรักษาอย่างไร

        คุณพ่อและคุณแม่น้องแมว เคยสังเกตอุจจาระของน้องแมวเวลาที่เก็บกระบะทรายของน้องกันไหมคะ สีของอุจจาระของน้องแมวมีประโยชน์มาก สามามารถบ่งบอกปัญหาสุขภาพได้และแน่นอนว่าหากพบว่าอุจจาระเป็นเลือด ถือว่าเป็นความผิดปกติอย่างหนึ่งที่สามารถพบได้ และไม่ควรเพิกเฉยอย่างยิ่งค่ะ

          การถ่ายอุจจาระเป็นเลือดสามารถพบได้เป็น 2 ลักษณะ ได้แก่ ถ่ายเป็นเลือดเก่าที่ผ่านการย่อยมาแล้วจะพบเป็นสีช็อคโกแลดเข้ม-ดำ (melena) และอีกลักษณะคือเป็นเลือดสด (hematochezia)  ซึ่งอาการถ่ายเป็นเลือดทั้งสองลักษณะนี้จะมีความรุนแรงที่ไม่เท่ากัน และบ่งบอกได้ถึงตำแหน่งที่เกิดโรคที่ต่างกัน แต่ในบางกรณีพบว่ามาจากสาเหตุเดียวกัน เช่น การได้รับยาลดอักเสบชนิด NSAIDs และ steriod, ภาวะล้มเหลวในการแข็งตัวของเลือด, กลุ่มโรคเรื้อรังได้แก่ โรคตับ, โรคไต และภาวะตับอ่อนอักเสบ เป็นต้น และอุจจาระทั้งสองแบบนี้สามารถพบเป็นแบบก้อนแข็งและแบบเหลวก็ได้

1. แมวถ่ายอุจจาระสีช็อคโกแลตเข้ม-ดำ (melena) 

        อุจจาระสีช็อคโกแลตเข้ม-ดำเป็นเลือดที่ผ่านกระบวนการย่อยแล้ว ตำแหน่งที่เกิดโรคจะเป็นระบบทางเดินอาหารส่วนต้น ตั้งแต่ช่องปากถึงลำไส้เล็กส่วนต้น หรือสอดคล้องกับอาหารที่มีเลือดปน มีธาตุเหล็กมากเช่น อาหารสด BARF หรือ ได้รับกลุ่มยาบำรุงเลือด และนอกจากนี้ยังรวมถึงโรคที่มีเลือดออกในทางเดินหายใจ โดยหากแมวมีเลือดออกที่ทางเดินหายใจแล้วเกิดกลืนเลือดเข้าไป เช่น การมีเลือดกำเดาไหล หรือไอเป็นเลือด ก็สามารถทำในอุจจาระมีสีดำเช่นกัน แต่อย่างไรก็ตามสาเหตุส่วนใหญ่มักจะพบที่ทางเดินอาหารมากกว่า

โรคที่มักทำให้เกิดอาการถ่ายเป็นสีดำในแมว ได้แก่

• แผลในกระเพาะอาหาร-ลำไส้เล็กส่วนต้น
• การติดพยาธิภายใน-โปรโตซัว/มีสิ่งแปลกปลอม ในทางเดินอาหาร
• โรคลำไส้อักเสบ (inflammatory bowel disease) 
• โรคในทางเดินระบบหายใจในกลุ่มมะเร็งหรือเชื้อรา

2. แมวถ่ายเป็นเลือดสด (hematochezia)

        การถ่ายเป็นเลือดสด ตำแหน่งมักเกิดที่ทางเดินอาหารส่วนปลายหรือที่ลำไส้ใหญ่ส่วน caecum-colon จนถึงทวารหนัก หรือส่วนที่ไม่ได้อยู่ในระบบทางเดินอาหาร เช่น บริเวณต่อมก้น 

โรคที่พบได้บ่อยในแมวมักจะเป็นโรคในทางเดินอาหาร ได้แก่

• ลำไส้ส่วนปลายอักเสบ (colitis)
• การติดเชื้อไวรัส พยาธิภายใน โปรโตซัว หรือแบคทีเรียชนิดรุนแรงในทางเดินอาหาร
• โรคมะเร็ง-เนื้องอกในทางเดินอาหารส่วนปลาย

การรักษาอาการถ่ายเป็นเลือดในเเมว

         น้องแมวที่มีภาวะถ่ายเหลวเป็นน้ำ หรือ อาเจียนร่วมด้วย อาจต้องให้สารน้ำเพื่อเข้าร่างกาย เพื่อทดแทนส่วนที่เสียไป เพื่อลดการเกิดภาวะช็อคจากการขาดน้ำอย่างรุนแรง และต้องหาต้นเหตุของการถ่ายเป็นเลือดเพื่อทำการรักษาได้อย่างเหมาะสม ยกตัวอย่างเช่น 

• หากเกิดจากแผลในทางอาหารส่วนต้น ควรให้ยาเคลือบกระเพาะอาหารและยาลดกรดในกระเพาะ 
• หากนำอุจจาระไปตรวจแล้วพบปรสิต หรือโปรโตซัว ก็ควรรักษาด้วยการถ่ายพยาธิและให้จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เพื่อช่วยปรับสมดุลลำไส้  

           ซึ่งหากทำการรักษาแล้ว ยังมีอาการเรื้อรัง เป็นๆหายๆ ควรทำอัลตราซาวด์ทางเดินอาหารเพื่อดูลักษณะและการบีบตัวของกระเพาะและลำไส้ รวมถึงดูต่อมน้ำเหลืองและอวัยวะต่างๆภายในช่องท้องด้วย 

           หากพบเป็นก้อนผิดปกติ หรือ ผนังลำไส้หนาตัวเกินกว่าปกติ อาจะต้องอาศัยเครื่องมืออื่นๆในการวินิจฉัยเพิ่มเติม เช่น การส่องกล้อง endoscopeและเก็บชิ้นเนื้อ biopsy  เพื่อหาแนวทางการรักษาในระยะถัดไป 
 

       หากน้องแมวถ่ายหลายครั้ง จะมีการสูญเสียน้ำ แร่ธาตุ และเสียเลือด ซึ่งหากปล่อยไว้ในระยะเวลานาน อาจทำให้มีภาวะโลหิตจางรุนแรง ซึ่งต้องมีการถ่ายเลือดเพื่อประคับประคองชีวิต ดังนั้นการท้องเสียเป็นเลือด จึงเป็นอาการที่ทาสอย่างเราต้องคอยสังเกตและไม่ควรมองข้ามค่ะ